AI ile Yeniden Tanımlanan Sanat: Victor Wong’un AI Gemini Projesi
Hong Kong merkezli sanatçı ve mühendis Victor Wong, 2018 yılında Christie’s müzayedesinde yapay zekâ tarafından üretilmiş ilk sanat eserinin 432 bin 500 dolara satılmasının ardından yapay zekânın sanattaki potansiyelini sorgulamaya başladı. Ona göre, o eser sadece insan işçiliğini taklit etmekten öteye gidememişti. Bu eleştiriden ilham alan Wong, dünyanın ilk yapay zekâ destekli mürekkep ressamı olan AI Gemini’yi yaratmaya karar verdi.
AI Gemini: Geleneksel Çin Mürekkep Manzaralarını Yeniden İnşa Ediyor
3812 Gallery tarafından temsil edilen Wong’un AI Gemini projesi, geleneksel Çin mürekkep manzaralarını robotik bir kolla yeniden inşa ediyor. Çevrim içi satın alınarak yeniden programlanan robot kolun ucuna bir fırça yerleştiriliyor. Wong’un belirlediği veri setlerini analiz eden algoritma, Xuan kağıdı üzerine dağ konturlarını işleyerek manzaraları oluşturuyor.
AI Gemini’nin Veri Kaynakları ve Renk Uygulamaları
AI Gemini’nin çizimlerini yönlendiren veri kaynakları oldukça çeşitlidir. Wong, Çin’in Ay’ın karanlık yüzüne araç göndermesinden ilham alarak NASA’nın halka açık 3D Ay haritasını bir resim serisinde kullandı. Başka bir seride ise, borsa endekslerindeki dalgalanmaları dağ ve vadiler olarak yorumladı.
Renk uygulamaları, geleneksel Çin mürekkep resim teknikleriyle eğitilmiş derin öğrenme modellerine dayanmaktadır. Kâğıda uygulanan su miktarı ise ortam nemine göre değişmektedir. Wong, her bir metrekarelik eserin sekiz ila on saatte tamamlandığını ifade etmektedir.
Sergiler ve Ticari Başarı
CNN’den Amy Gunia’ya konuşan Wong, AI Gemini ile Hong Kong, Şanghay, Taipei ve Londra gibi şehirlerde sergiler düzenlediğini belirtiyor. Şu ana kadar birçok koleksiyonere yaklaşık 20 bin dolara eser sattığını ifade eden Wong, ayrıca Hong Kong’un ulusal havayolu şirketi Cathay Pacific gibi büyük şirketlerle de işbirlikleri yaptığını ekliyor.
Binlerce yıllık geçmişe sahip Çin mürekkep resmi geleneğini çağdaş teknolojiyle birleştiren Wong, “İnsan fikri ile teknolojinin gücünü birleştirerek daha önce görülmemiş bir şey yaratmak istedim” diyor.
Sanatta Yapay Zekâ Tartışmaları
Yapay zekânın sanat dünyasındaki yükselişi tartışmalı olmuştur. 2025 yılında New York’taki Christie’s müzayedesinde sadece yapay zekâyla üretilmiş eserlerin satışa sunulması tepkilere neden olmuş, 6.500’den fazla kişi müzayedenin iptali için açık mektup imzalamıştı. Ancak satış yine de gerçekleşti ve 729 bin dolar gelir elde edildi.
Wong’un farkı, direkt olarak AI ile üretilmiş görseller kullanmamasıdır. Eski ustaların çalışmalarını taklit etmeyen, onların yöntemlerini yorumlayan bir algoritma geliştirdiğini ifade ediyor. Her ne kadar bazı izleyiciler eserlerine hâlâ “bu sanat değil” dese de Wong, “Teknoloji ve sanat hiçbir zaman ayrı olmadı” diyerek eleştirilere karşı çıkıyor.
Çin’de Han Hanedanı döneminde geliştirilen fırçanın kaligrafi gibi sanat dallarını mümkün kıldığını, Rönesans döneminde ise ustaların çizimlerde perspektifi oluşturmak için matematiksel sistemler kullandığını hatırlatan Wong, yapay zekânın sanattaki yerinin bu sürecin doğal bir uzantısı olduğunu vurguluyor.
“Yapay zekâ artık hayatın bir parçası ve insanlar hâlâ buna alışamadı” diyen Wong, şu sözle noktayı koyuyor: “AI’den kaçamazsınız.”
